กีฬาถือเป็นกิจกรรมครอบครัวและกิจกรรมเสริมพัฒนาการที่มีประโยชน์มหาศาลต่อลูกทุกวัย ไม่มีคำว่าสายเกินไปหากจะเริ่มต้นนับหนึ่งใหม่กับการออกกำลังกายในเด็ก
10 คุณค่าการกีฬาสำหรับเด็ก
ประโยชน์ของการออกกำลังกายคงบรรยายได้ไม่หมด เราจึงขอยกหมัดเด็ดๆ ที่จะให้คุณพ่อคุณแม่นำไปใช้โน้มน้ามจูงใจให้ลูกเข้าสู่โลกกีฬา ดังนี้
1 สุขภาพกายดี มีชัยไปกว่าครึ่ง
สิ่งแรกที่เราทราบกันดี การออกกำลังกายในเด็กจะช่วยทำให้เด็กมีร่างกายแข็งแรง มีการทรงตัวที่ดี และช่วยพัฒนากล้ามเนื้อเล็กและกล้ามเนื้อใหญ่ให้ได้มีการเคลื่อนไหวอย่างคล่องแคล่ว แล้วยังมีทีเด็ดตรงที่กีฬาสำหรับเด็กจะช่วยให้ระบบประสาทสั่งการของกล้ามเนื้อส่วนต่างๆ ทำงานได้ดี แถมช่วยให้ระบบหลอดเลือดและหัวใจแข็งแรง ซึ่งมีผลต่อการหลั่งฮอร์โมนเพื่อการเจริญเติบโตหรือที่เรียกว่า Growth Hormone
2 สุขภาพจิตควรติดเบรก
เมื่อสุขภาพกายแข็งแรง สุขภาพจิตก็ดีตามด้วย ประโยชน์ของการออกกำลังกายช่วยให้เด็กมีอารมณ์แจ่มใสเบิกบาน มีความสุขและลดความเครียด กีฬาช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการไหลเวียนของเลือดและออกซิเจนไปยังสมอง ทำให้สมองส่วนความจำของเด็กทำงานได้ดีขึ้น
3 งานดีไม่เสียเซลฟ์
ประโยชน์ของการออกกำลังกายต่อสังคมก็เด่นไม่แพ้ข้ออื่น กีฬาสำหรับเด็กกระตุ้นให้เด็กเห็นคุณค่าในตัวเอง เพิ่มความมั่นใจในการเข้าสังคม โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเล่นเป็นทีมจะช่วยพัฒนาทักษะทางสังคม อาทิ สอนให้เด็กรู้จักทีมเวิร์ค เด็กจะสามารถทำงานร่วมกับผู้อื่นได้ดี และรู้จักหน้าที่และความรับผิดชอบของตัวเอง
พัฒนาทักษะในการสื่อสารและความเป็นผู้นำ
4 สื่อสารเพื่อสร้างสรรค์ไม่บั่นทอน
จุดนี้สำคัญมากเพราะการสื่อสารที่มีประสิทธิภาพถือเป็นหนึ่งในปัจจัยสำคัญของมนุษย์ กีฬาที่เล่นเป็นทีมจะช่วยให้เด็กรู้จักการสื่อสารความคิดใหม่ๆ ให้กับเพื่อนในทีม เรียนรู้ทักษะการฟังและนำความคิดไปพัฒนาต่อยอดเพื่อหาแนวทางแก้ปัญหา
5 โลกสงบเมื่อลดละความเห็นแก่ตัว
อีกจุดที่ขอยกขึ้นมาเป็นประโยชน์สำคัญของกีฬาสำหรับเด็กก็คือ ลดความเห็นแก่ตัวลง ยอมรับกับกฎกติกาและระเบียบวินัย ซึ่งเป็นทักษะสำคัญในการเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่ดีมีคุณธรรม
6 กีฬาเป็นยาวิเศษของครอบครัว
วนกลับมาที่สถาบันครอบครัว กีฬาคือกิจกรรมครอบครัวแถวหน้าที่จะช่วยกระชับความสัมพันธ์ให้แน่นแฟ้นขึ้น ลูกจะกล้าพูดกล้าคุยและจะมองคุณเป็นเพื่อนสนิท คุณพ่อคุณแม่ลองหาเวลามาเล่นกีฬากับลูกบ้าง แล้วจะรู้ว่าสิ่งเล็กๆ นี้ยิ่งใหญ่เพียงใด
7 ปราบเด็กอ้วน ลดปัญหาติดจอ
การออกกำลังกายในเด็กช่วยดูแลแก้โรคอ้วนในเด็กและลดปัญหาติดจอได้ เด็กติดหวาน ติดเกมหรือติดโทรศัพท์มือถือหรือคอมพิวเตอร์ มักไม่ได้เคลื่อนไหวร่างกายมากนัก หากคุณพ่อคุณแม่ชักชวนกันไปออกกำลังกายพร้อมหน้าได้ ฮอร์โมนความสุขก็จะหลั่งออกมา ทำให้เด็กจะค่อยๆ ชอบออกกำลังกายในที่สุด
8 ใช้ใจเรียนรู้แพ้ ชนะ อภัย
รู้จักแพ้ ชนะ และอภัย นี่คือหลักการของกีฬาและของหลักสากลของโลกด้วย ไม่มีใครที่จะแพ้ไปตลอด หรือชนะได้อย่างเดียว ลูกจะต้องทุ่มเทและไม่ยอมแพ้อะไรง่ายๆ และไม่ยกธงขาวเมื่อต้องเผชิญหน้ากับอุปสรรคปัญหา
9 เพิ่มภูมิคุ้มกันยาวไปๆ
จะมีภูมิคุ้มกันและปูทางชีวิตให้ดีขึ้น ประโยชน์ของการเล่นกีฬาในระยะยาวก็คือ เด็กจะมีสุขภาพชีวิตที่ดีขึ้น จะดูแลรักษาสุขอนามัยและสุขภาพ เช่น เลือกกินอาหารที่ถูกหลักโภชนาการ
10 จุดนัดฝัน
ข้อสุดท้ายอาจเป็นความฝันของเด็กไทยหลายคน กีฬาอาจพาลูกก้าวไกลเกินคาด อาจได้เป็นนักกีฬาของโรงเรียน ของจังหวัดและไต่ขึ้นเป็นนักกีฬาอาชีพ
ขอให้คุณพ่อคุณแม่สอนลูกให้มองกีฬาเชิงบวก เด็กก็จะมีพลัง มีความหวังและมีความสุขระยะยาว ข้อควรระวังอยู่ตรงที่ไม่ควรบังคับให้ลูกเล่นกีฬาเพราะเด็กอาจต่อต้าน
จะทำอย่างไรจึงจะกลายเป็นครอบครัวนักกีฬา
เมื่อลูกตกลงปลงใจเปิดไฟเขียวในการกีฬาสำหรับเด็กแล้ว สเต๊ปต่อมาก็คือคุณพ่อคุณแม่ควรส่งเสริมให้ลูกได้เล่นกีฬาที่เหมาะสมกับวัยของลูก มีการเคลื่อนไหวร่างกายทุกส่วน และตามความสนใจของลูกด้วย
ต่อจากนั้นก็เตรียมหาพร็อพเครื่องเล่น อุปกรณ์ จัดหาสถานที่และการแต่งกาย อาจต้องจูงใจด้วยชุดกีฬาที่ลูกชอบแต่ควรอยู่ในหลักความพอเพียง
คุณพ่อคุณแม่ควรบริหารเวลาให้ดีในการร่วมเล่นกีฬากับลูกอย่างน้อยสัปดาห์ละ 3 วัน อาจเริ่มด้วยกิจกรรมง่ายๆ เช่น วิ่งจ็อกกิ้ง ว่ายน้ำที่สระว่ายน้ำแถวบ้าน ขี่จักรยานที่สวนสาธารณะร่วมกัน เน้นความสนุกและสามัคคี ควรเลี่ยงการเล่นกีฬาในรูปแบบของการแข่งขันเพราะเด็กอาจเครียดจนไม่อยากร่วมกิจกรรมอีกต่อไป
คำตอบสุดท้ายและสำคัญมากก็คือ คุณพ่อคุณแม่ต้องเป็นต้นแบบในการออกกำลังกาย เนื่องจากเด็กมักเรียนรู้จากสิ่งใกล้ตัว เมื่อคุณอยากให้ลูกเล่นกีฬา ตัวคุณเองก็ต้องลงมือทำจริงจัง เล่นกีฬาให้ลูกได้เห็นสม่ำเสมอ หรือเริ่มต้นด้วยชวนลูกไปดูการแข่งกีฬา พยายามให้กิจกรรมกีฬากลายเป็นกิจกรรมของครอบครัวให้ได้
ควรให้ลูกเล่นกีฬาอะไรดีล่ะ
6 ประเภทกีฬาสำหรับเด็กที่เราได้นำมาเสนอในครั้งนี้ เหมาะกับเด็กอายุ 2 ขวบขึ้นไป ขอให้คุณเลือกตามอัธยาศัย
เริ่มต้นด้วยฟุตซอล จบด้วยฟุตบอล
เด็กๆ หลายคนใฝ่ฝันจะเป็นนักฟุตบอลตามตัวอย่างที่เห็นในฟุตบอลลีกไทยแลนด์ หรือที่ดังระดับโลกอย่างพรีเมียร์ ลีก ของอังกฤษ
ก่อนที่คุณพ่อคุณแม่จะควักเงินจ่ายให้ลูกไปเรียนฟุตบอลเป็นเรื่องเป็นราว เราขอแนะนำให้คุณพ่อคุณแม่ลองชวนไปเล่นฟุตซอลก่อน เด็กสามารถเล่นได้ตั้งแต่ 3 ขวบ เพราะเป็นวัยที่ทรงตัวได้
หลักการเล่นฟุตซอลก็คล้ายฟุตบอลแต่ต่างตรงที่มีผู้เล่นฝั่งละ 5 คนและประตูมีขนาดเล็กกว่า แสดงว่าสามารถไปเล่นที่สนามกีฬาแถวบ้านได้และไม่จำเป็นต้องมีคนเล่นสิบคนหรือครบทีม กีฬาประเภทนี้เน้นการทรงตัว มีการวิ่ง กระโดด และใช้การกลิ้ง การเตะและการโยนลูกบอลด้วย จึงช่วยเสริมพัฒนาการได้ดี
เล่นกีฬาเป็นทีม เน้นธีมสื่อสาร
สนับสนุนให้ลูกเล่นกีฬาที่เป็นทีมที่มีผู้เล่นทีมละสองคนขึ้นไป เช่น ฟุตบอล ฟุตซอล บาสเกตบอล วอลเลย์บอล รักบี้ เทนนิส แบดมินตัน ว่ายน้ำ ลูกจะได้เรียนรู้เทคนิคการสื่อสารกับเพื่อนร่วมทีม ร่วมมือกันแก้ไขข้อผิดพลาด และไม่เอาตัวเองเป็นศูนย์กลาง
นอกจากเพื่อนในทีมเดียวกันแล้ว ลูกก็จะต้องเรียนรู้ในการสื่อสารเชิงบวกกับทีมคู่แข่ง กับโค้ช คนดู กองเชียร์ ด้วย
เทนนิส แบดมินตัน ดันลูกให้มีมานะ
ความจริงกีฬาทุกประเภทส่งเสริมให้เด็กมีสมาธิทั้งสิ้น สำหรับเทนนิสและแบดมินตันมีเสน่ห์ตรงที่เพิ่มความเชื่อมั่นและกล้าตัดสินใจให้เด็ก
การนับคะแนนของกีฬาประเภทนี้ก็จะเพิ่มความมุ่งมั่นเพราะต้องไล่เก็บไปทีละแต้ม และอาจพลิกกลับมาชนะทั้งที่ดูเหมือนคะแนนเป็นฝ่ายตามมาหลายเซ็ท
จุดนี้เองที่จะทำให้เด็กมีความสุขุมรอบคอบและมองภาพในมุมกว้าง
ส่วนแบดมินตันเป็นกีฬาที่เล่นได้ง่ายไม่ต้องหาสนามเล่นให้ปวดใจ หากมีพื้นที่ในบริเวณบ้านก็หาตาข่ายหรือเชือกฟางมาขึงเป็นเขตแดนและเริ่มเล่นได้เลย
ชกมวยช่วยคุมความโกรธ
นักมวยไทยหลายคนได้แสดงให้เราได้เห็นแล้วถึงความสำคัญของการควบคุมอารมณ์ เพราะความโกรธและการแสดงอารมณ์ที่รุนแรงออกมากจะทำให้นักชกเสียสมาธิและกลายเป็นฝ่ายเพลี่ยงพล้ำเอาง่ายๆ
ก่อนจะขึ้นชกบนสังเวียน โค้ชก็จะต้องให้ลูกฝึกซ้อมเบื้องต้น เช่ย การชกกระสอบทราย กระโดดเชือก วิดพื้น ถือเป็นการทดสอบความอดทนได้ดี หากกังวลเรื่องลูกจะถูกต่อย ก็ควรปรึกษาโค้ชตั้งแต่เริ่มเรียน
ปั่นจักรยาน สำราญทั้งครอบครัว
เดี๋ยวนี้มีจักรยานแบบบาลานซ์เหมาะสำหรับเด็กเล็กที่หัดการทรงตัว จักรยานประเภทนี้จะไม่มีที่ปั่น และสามารถเล่นได้รอบบ้านหรือในบริเวณบ้านก็ได้ หรือจะนำไปปั่นยังสวนสาธารณะ หรือจะใช้เป็นยานพาหนะสำหรับเดินทางใกล้ๆ เช่น ชวนกันปั่นไปกินอาหารหน้าปากซอย หรือจะนำไปปั่นเวลาไปเที่ยวต่างจังหวัดก็เก๋อยู่
กีฬาที่ถูกและดีมีอยู่จริง
การวิ่งคือกีฬาที่เริ่มต้นได้ง่ายที่สุด ขอเพียงมีรองเท้าวิ่งที่เหมาะสม ไม่จำเป็นต้องราคาแพง ถ้าเด็กเล็ก 2 ขวบ ก็ควรเดินสลับวิ่ง หรือใช้วิธีเดินเร็วแทน
ทิปส์สุดท้ายชวนลูกออกกำลังกาย
สิ่งหนึ่งที่ขอให้คุณพ่อคุณแม่พึงระวังในการเริ่มต้นชวนลูกออกกำลังกายนั้น ขอให้ตรวจสถานที่เล่นให้ดี
หากเด็กหกล้มบนพื้นคอนกรีตบ่อยๆ ก็อาจเจ็บตัว จนไม่อยากกลับมาเล่นกีฬาอีก เข้าตำราเจ็บแล้วจบไปอย่างน่าเสียดาย